Spijsvertering

Met het spijsverteringsstelsel neemt het paard voer op, verkleint en verteert het. In het verteringsproces worden voedingsstoffen zo veer afgebroken dat de deeltjes door de darmwand kunnen kunnen worden opgenomen. Dan kan het lichaam deze omzetten in energie. Die energie heeft elk paard nodig voor de normale lichaamsfuncties. Denk hierbij aan de stofwisseling, aan lichaamswarmte en aan energie om te bewegen of te groeien. Tevens zorgt het spijsverteringsstelsel ervoor, dat het lichaam voldoende vocht kan opnemen en dat gif en afvalstoffen het lichaam weer verlaten. Het spijsverteringsstelsel van het paard is ingewikkeld en gevoelig. Verkeerd voeren leidt daarom snel tot aandoeningen en die komen dan ook vaak voor.

Slokdarmverstopping

In de mond wordt het voer verkleind en met speeksel gemengd. Daarna wordt het door de slokdarm naar de maag getransporteerd. Bij een slokdarmverstopping blijft het voer in de slokdarm steken.

De meest voorkomende oorzaken zijn te gulzig eten, vooral bij krachtvoer. Dit zie je wanneer het dier slechts enkele grote voerbuurten heeft in plaats van vele kleine porties. Te droog voer eten, dat uitzet zodra het in aanraking komt met speeksel is ook een veel voorkomende oorzaak. Ook gesneden stukken wortel of appel kunnen in de slokdarm blijven steken. 

 

Symptomen

Symptomen van een slokdarmverstopping zijn:

  • Het paard maakt een angstige indruk.
  • Speeksel en schuim en voedseldeeltjes komen uit de mond maar kunnen ook uit de neusgaten komen.
  • Het paard maakt kokhalzende geluiden en bewegingen.  

 

Wanneer moet je de dierenarts inschakelen?

Wanneer je merkt dat je paard symptomen van een slokdarmverstopping vertoont moet je gelijk de dierenarts inschakelen. Tijdens het wachten kan je zelf een licht massage aan de slokdarm geven om de doorstroming weer op gang te brengen. Zet ook alvast water klaar voor de dierenarts.

 

Hoe wordt een slokdarmverstopping behandeld?

Als de dierenarts na onderzoek heeft vast gesteld dat het om een slokdarmverstopping gaat wacht de dierenarts ongeveer 20 minuten af. Dit doen zij omdat de voedselprop soms vanzelf nog naar de maag zakt. Is dit niet het geval dan zal de dierenarts door middel van medicamenten in de bloedbaan de slokdarm laten ontspannen. Als deze behandeling niet aanslaat zal de dierenarts door middel van een maagsonde de voedselprop proberen weg te spoelen met water. 

 

Hoe kan je een slokdarmverstopping voorkomen?

Slokdarmverstopping is te voorkomen door zorgvuldig te voeren. 

  • Voorkom dat het paard te gulzig kan eten.
  • Geef geen opzwellend voer zoals bietenpulp, grasbrok en dergelijke en geef nooit gras uit grasmaaier.
  • Geef geen hoekige stukjes wortel of appel, maar geef deze lekkernijen in zijn geheel. 

 

Bronvermelding:

EHBO- paard KNHS

Paardenarts, Slokdarmverstopping bij paarden https://www.paardenarts.nl/kennisbank/slokdarmverstopping-bij-paarden/#diagnose

Salmonella infectie

Een ontsteking van de darmen kan ook koliek veroorzaken. Een ontsteking kan optreden door een bacterie, zoals salmonella. Veel paarden dragen de salmonellabacterie in het darmkanaal. Bij verminderde weerstand, bijvoorbeeld door stress, langdurig vervoer of een virusinfectie, wordt de slapende bacterie als het ware wakker. Deze bacterie gaat zich vermenigvuldigen en maakt het paard ziek. Het paard zal hierdoor koorts en ernstige diarree krijgen. 

 

Symptomen

Symptomen van een salmonella infectie zijn:

  • De paarden zien er ernstig ziek uit.
  • Soms koliekverschijnselen.
  • Vaak (bloederige) diarree.
  • Koorts.

 

Wanneer moet je de dierenarts inschakelen?

Waarschuw de dierenarts gelijk als je denkt dat je paard geïnfecteerd is met de salmonella bacterie. Tot dat de dierenarts arriveert kan je het paard alvast isoleren en strenge hygiënemaatregelen nemen. De diarree bevat grote hoeveelheden bacteriën en is hierdoor zeer besmettelijk.

 

Hoe wordt een salmonella infectie behandeld?

De paarden krijgen pijnstillers en koortsremmers van de dierenarts toegediend. Daarnaast is een ondersteuning van de darmflora belangrijk. De dierenarts zal per salmonella infectie beoordelen of een behandeling met antibiotica nodig is. Als het paard last heeft van hevige diarree zal de dierenarts waarschijnlijk een infuus aanleggen om uitdroging te voorkomen.

 

Hoe kan je een salmonella infectie voorkomen?

Er zijn eigenlijk geen mogelijkheden om een salmonella infectie te voorkomen. Zorg in ieder geval voor een goede stalhygiëne in en om de stal.

 

Bronvermelding:

EHBO-paard KNHS

Stad en Land dierenklinieken, Salmonellosis  http://www.dierenklinieken.net/dieren/paarden-salmonellosis.aspx 

Diarree

Diarree is mest met een verhoogd watergehalte, waardoor extra vochtverlies optreedt. Je hebt twee vormen diarree, namelijk:

  • Lichte diarree
    • Lichte diarree heeft de vorm van brij-achtige koemest en kan veroorzaakt worden door opwinding, nervositeit of door veranderingen in het voer. Deze lichte diarree stopt meestal zodra het paard weer is gerustgesteld of het rantsoen is aangepast. Duurt deze diarree echter enkele dagen, dan moet je de dierenarts inschakelen omdat het paard anders kan uitdrogen.
  • Ernstige diarree
    • Ernstige diarree is waterdun en het paard mest vaak en veel. de staart is vaak helemaal doorweekt het paard maakt een zieke indruk. Ernstige diarree kan worden veroorzaakt door wormbesmetting, bedorven of bevroren voedsel, ontsteking van de darm, een bacteriële infectie, medicijn gebruik of giftige planten. 

 

Symptomen

Symptomen van diarree zijn:

  • Koemest
  • Water dunne diarree
  • Opgewonden paard
  • Nerveus paard
  • Zieke indruk
  • Natte staart
  • Koorts
  • Slechte turgor

 

Wanneer moet je de dierenarts inschakelen?

Bij lichte diarree moet je de dierenarts inschakelen als het na enkele dagen nog niet ophoudt. Bij ernstige diarree moet je direct de dierenarts inschakelen. Zelf kan je in de tussentijd bij lichte diarree je paard uit de weide halen en in zijn stal zetten. Je kan je paard voorzien van goed hooi en vers water. Geef je paard geen krachtvoer, kuilgras, appels, wortels of bieten. Controleer je wormbestrijdingsprogramma. 

Bij ernstige diarree is het belangrijk dat je gelijk de dierenarts inschakelt. Je paard kan hierdoor namelijk snel uitdrogen.

 

Hoe wordt diarree behandeld?

De dierenarts zal er als aller eerste voor zorgen dat het paard niet uitdroogt en zal dus hoogstwaarschijnlijk een vochtinbrengend infuus aanleggen. Naar aanleiding van de oorzaak wordt de diarree behandeld. 

  • Bij diarree veroorzaakt door een bacterie zal vaak antibiotica worden toegediend. 
  • Er worden soms ontstekingsremmers toegediend.
  • Middelen met een beschermend effect op de slijmlaag in de darmen kunnen worden toegediend.
  • Er is ook een behandeling genaamd transfauneren. Hierbij worden goede bacteriën van een gezond paard via een maagsonde in de maag van het zieke paard getransporteerd. Dit om het verstoorde evenwicht bij het zieke paard te herstellen.

 

Hoe kan je diarree voorkomen?

Diarree kan je voorkomen door ervoor te zorgen dat je paard alleen maar goede kwaliteit voer binnen krijgt. Daarnaast moet je zorgen voor een geleidelijke verandering van voer en niet op de een of andere beginnen met ander voer. Ook een doeltreffend wormbestrijdingsprogramma kan diarree voorkomen.

 

Bronvermelding:

EHBO-paard KNHS

Paardenarts, Diarree bij paarden https://www.paardenarts.nl/kennisbank/diarree-bij-paarden/

Hyperlipemie 

Hyperlipemie is een andere naam voor bloedvervetting. Bloedvervetting komt voor in situaties waarbij paarden meer energie nodig hebben dan dat ze op kunnen nemen. Er ontstaat een negatief energie-balans. Wanneer paarden stoppen met eten is het normaal dat het paardenlichaam de vetreserves aanspreekt om energie te krijgen. Dit gaat niet altijd even goed en er kan hyperlipemie ontstaan. 

 

Symptomen

Symptomen van hyperlipemie zijn:

  • Niks meer willen eten
  • Zeer sloom
  • Wordt snel zwak
  • Speelt vaak met water, maar drinkt er niet echt van
  • Een royale voedingsstand
  • Drachtige merries of met veulen
  • Attaxie
  • Diarree
  • Koorts
  • Geelzucht

 

Wanneer moet je de dierenarts inschakelen?

Als je symptomen herkent van hyperlipemie bij je paard is het belangrijk gelijk de dierenarts in te schakelen. De dierenarts zal dan een bloedonderzoek doen om te meten hoeveel vet er in het bloed zit. Vervolgens kan je ervoor kiezen om een uitgebreid bloedonderzoek te laten uitvoeren, zodat de dierenarts ook de lever en nierwaarden kan bepalen. Want als er te veel vet in het bloed zit kan dit zorgen voor complicaties bij de nieren en de lever.

 

Hoe wordt hyperlipemie behandeld?

Een paard met bloedvervetting is een spoedgeval. Een paard dat lijdt aan deze ziekte worden zelden uit zichzelf beter en kunnen wanneer een behandeling niet goed aanslaat of te laat wordt gestart is er een grote kans dat het paard overlijdt. 

In veel gevallen is er een primaire ziekte die ervoor zorgt dat het paard niet wil eten. Deze ziektes kunnen heel verschillend zijn, maar je kunt denken aan een worminfectie, een ontstoken darm, bloedvergiftiging of bijvoorbeeld een slecht gebit. 

aangezien het paard niet wil eten is de oplossing dwang voeren, het paard moet namelijk uit die negatieve energiebalans komen door middel van het binnen krijgen van meer energie. Er wordt meerdere keren per dag, via een sonde, hoog energetisch voer gevoerd. Dit voer komt in een speciale sondevorm.

Het paard krijgt ook een infuus. Door middel van dit infuus wordt glucose en eventueel insuline toegediend. Door het toedienen van deze combinatie wordt geprobeerd de stofwisseling weer in balans te brengen, het afbreken van vet stoppen en deze vetten weer op te laten slaan in het lichaam. 

Vaak wordt aangeraden om het paard in de kliniek te laten behandelen, zodat er continu een oogje in het zeil wordt gehouden. Ook kan de dierenarts dan vaker de bloedwaarden onderzoeken.

 

Hoe kan je hyperlipemie voorkomen?

Voorkom stressvolle situaties en negatieve energiebalans bij paarden die er hooggevoelig voor zijn, zoals pony's en minipaarden. Voorkom lange transporten, drastische veranderingen in het voer en zorg voor een goede ontworming. 

 

Bronvermelding

Paardenarts, Hyperlipemie https://www.paardenarts.nl/kennisbank/hyperlipemie/

Gasophoping

Gasophoping is een van de vele vormen van koliek. Normaal gesproken worden gassen door middel van scheten uit het maag darmkanaal verwijdert. Als dit niet het geval is ontstaat er een gasophoping. Dit kan komen doordat er te veel gas wordt geproduceerd in de dikke darm of door een verdraaiing of verstopping ergens in het maag darmkanaal. 

 

Symptomen

Symptomen van een gasophoping zijn gelijk aan die van koliek, aangezien dit het gevolg is van een gasophoping. Symptomen zijn dan ook:

  • Niet of traag eten
  • Omkijken naar de buik
  • Gestrekt staan
  • Krabben met de voorbenen
  • Slaan naar de buik
  • Zwiepen met de staart
  • Flemen
  • Opstaan - liggen - opstaan - liggen
  • Zweten
  • Vaak proberen te mesten
  • Schijnbaar proberen te urineren
  • Liggen en rollen
  • Op de rug blijven liggen
  • Onrustig gedrag
  • Zich op de grond laten vallen
  • Kreunen en steunen

 

Wanneer moet je de dierenarts inschakelen?

Wanneer je merkt dat je paard symptomen van koliek vertoond moet je gelijk de dierenarts inschakelen. Gasophoping is een van de vormen waarin koliek zich kan uiten. Je kan vaak niet zien om welke koliek had gaat vanaf de buitenkant, dus bij ieder herkenbaar symptoom gelijk de dierenarts inschakelen. 

Wanneer de dierenarts ter plaatse is zal eerst een uitwendig onderzoek plaats vinden. Vervolgens wordt de buik via een rectaal onderzoek van binnenuit beoordeeld. De maag kan de dierenarts beoordelen door middel van het inbrengen van een sonde of endoscopie. De dierenarts kan ervoor kiezen om een aanvullend onderzoek te gaan uitvoeren zoals een bloedonderzoek of het nemen van een buikpunctie. 

 

Hoe wordt gasophoping behandeld?

De dierenarts zal eerst pijnstillers en darm ontspanners toedienen. Bij een gasophoping worden vaak laxerende middelen toegediend. Als de behandeling niet slaagt zal de verstopping operatief moeten worden behandeld. 

 

Hoe kan je een gasophoping voorkomen?

Voorkom plotselinge veranderingen in het rantsoen en trainingsschema. Voer geen grote hoeveelheden krachtvoer en suikers in een keer, dit kan het verteringsstelsel niet aan. let er daarnaast goed op dat je geen bedorven voer aan je paard voert en dat de hoeveelheid altijd is afgestemd op wat je paard presteert. 

 

Bronvermelding

EHBO-paard KNHS

Paardenarts, koliek bij paarden https://www.paardenarts.nl/kennisbank/koliek/#gaskoliek

Krampkoliek 

Krampkoliek is de meest voorkomende vorm van koliek. Darmkrampen kunnen verschijnen bij abrupte voerwisselingen, te snel drinken van koud water, plotselinge weersveranderingen en wormproblemen. Ook langdurig transport, stress en lange wachttijden in hitte kunnen tot darmkrampen leiden. 

 

Symptomen van darmkrampen

Symptomen van darmkrampen zijn:

  • Lichte kolieksverschijnselen (kijk symptomen bij gasophoping)
  • mogelijk verhoogde pols
  • Darmgeluiden zijn meestal hoorbaar

 

Wanneer moet je de dierenarts inschakelen?

Het is altijd verstandig om gelijk de dierenarts in te schakelen bij symptomen van krampkoliek. In de tussentijd kan je het paard laten vasten en vrij laten bewegen. De dierenarts kan een krampverminderend middel en pijnstillend middel inspuiten, waarna de koliek meestal over is. Wanneer de koliekverschijnselen terug treden moet je gelijk weer de dierenarts inschakelen.

 

Hoe wordt krampkoliek behandeld?

De dierenarts stelt bij aankomst eerst vast om welke kolieksvorm het gaat. Bij darmkoliek worden pijnstillende en krampverminderende middelen toegediend, waarna de koliek vaak snel overgaat.

 

Hoe wordt krampkoliek voorkomen?

Krampkoliek is te voorkomen door alleen voer van een goede kwaliteit te voeren. Daarnaast is beweging ook heel belangrijk. Het paard moet dagelijks zo veel mogelijk vrij kunnen bewegen. Met een effectief wormbestrijdingsplan ben je ook al heel ver in het voorkomen van krampkoliek.

 

Bronvermelding

EHBO-paard KNHS

Paardenarts, Koliek bij paarden https://www.paardenarts.nl/kennisbank/koliek/#gaskoliek 

Zandkoliek

Zandkoliek is het gevolg van paarden die veel zand opnemen, doordat zij bijvoorbeeld in een zand paddock of kaal stuk grasland worden gehuisvestigd. Dit zand stapelt zich geleidelijk aan op in het darmstelsel en kan leiden tot een verstopping en irritatie aan het slijmvlies. Als gevolg krijgt het paard koliek.

 

Symptomen van zandkoliek

Symptomen van zandkoliek kunnen zijn:

  • Niet of traag eten
  • Omkijken naar de buik
  • Gestrekt staan
  • Krabben met de voorbenen
  • Slaan naar de buik
  • Zwiepen met de staart
  • Flemen
  • Opstaan - liggen - opstaan - liggen
  • Zweten
  • Vaak proberen te mesten
  • Schijnbaar proberen te urineren
  • Liggen en rollen
  • Op de rug blijven liggen
  • Onrustig gedrag
  • Zich op de grond laten vallen
  • Kreunen en steunen

 

Wanneer moet je de dierenarts inschakelen?

Bij alle vormen van koliek is het belangrijk dat je gelijk de dierenarts inschakelt. De dierenarts kan bij aankomst vaststellen om wat voor koliek het gaat en hier de correcte behandeling bij geven.

In de tussentijd moet je ervoor zorgen dat je paard geen eten en drinken opneemt. Ook moet je hem ruimte geven voor vrije beweging.

 

Hoe wordt zandkoliek behandeld?

Nadat de dierenarts vast heeft gesteld dat het om zandkoliek gaat zal hij een kuur toedienen. Deze kuur zal meerder keren toegediend moeten worden, naarmate de hoeveelheid zand in de darm. Er wordt samen met de eigenaar van het paard een behandelplan opgesteld om de zandkoliek te behandelen en een tweede keer in de toekomst te voorkomen.

 

Hoe kan je zandkoliek voorkomen?

Zandkoliek kan je voorkomen door er voor te zorgen dat voer niet van een zandbodem wordt gegeten. Laat je paard niet op een kort weiland grazen. Zorg ervoor dat je paard door de juiste voeding te voeren geen mineralen te kort heeft.

 

Bronvermelding

EHBO-paard KNHS

Paardenarts, Koliek bij paarden https://www.paardenarts.nl/kennisbank/koliek/#gaskoliek

Maak jouw eigen website met JouwWeb